Diasetil, bileşimi 2,3-bütandion şeklinde olan bir kimyasal maddedir. Diasetil bazı meyva ve süt ürünlerinde fermantasyon sonucunda doğal olarak oluşabilmektedir. Bazı gıda türlerine yapay olarak tereyağı tadı vermek için eklenmektedir. Fakat diasetilin sağlık riskleri ortaya çıkmaya başladıktan sonra, diasetil kullanımına kısıtlamalar getirilmeye başlamıştır.
Diasetitin Zararları
Diasetil, halk arasında Popcorn Lung (Patlamış mısır ciğer) olarak bilinen hastalığı tetiklemektedir. Hastalık ismini yaklaşık 10 yıl kadar önce, microwave isimli bir patlamış mısır fabrikasında çalışan işçilerin diacetyl bazlı tereyağlı ve süt tabanlı gıda aromalarından kaynaklı hastalanmaları sonucunda almıştır.
Fakat tüketicilerin de tehlike altında oldukları, on yıldan beri her gün en az iki üç paket patlamış mısır yiyen Wayne Watson isimli 53 yaşında bir Amerikalıda Popcorn Lung hastalığının teşhis edilmesiyle ortaya çıkmış oldu. Bu kişi mısırları sadece yemekle kalmıyor, paketi açar açmaz çıkan kokuyu da derin olarak içine çekiyormuş.
Popcorn Lung Hastalığı nedir?
Popcorn Lung hastalığı tıpta Bronşiolitis obliterans (BO) olarak adlandırılmaktadı, Bronşiolitis obliterans bronşiollerde enflamasyon ve fibrozis sonucu gelişen bir hastalıktır.
BO’ nun pek çok sebebi var: Bağ dokusu hastalıkları (romatoit artrit), organ nakilli hastalarda organın reddi, viral enfeksiyonlar (RSV; adeno virüs, HIV, sitomegalo virüs), Steven –Johnson sendromu, ilaç reaksiyonları, bronkopulmoner displazi gibi.
BO, diasetil, sülfür dioksit, nitrojen dioksit, metil izosiyanat, hidrojen florit, hardal gazları gibi solunum yoluyla alınan çeşitli kimyasal maddelere bağlı olarak da ortaya çıkabiliyor.
Diasetilin proteinlerdeki arginin isimli amino asitle reaksiyona girdiği ve hücreleri oksidatif hasardan koruyan süperoksit dismutaz, glutatyon redüktaz ve gliksolaz I gibi enzimleri baskıladığı biliniyor.
Bronşiolitis obliterans hastalığın bilinen bir ilacı yok ve ileri aşamada yapılabilecek tek şey sürekli oksijen tedavisi ve bulunabilirse akciğer nakli.
Elektronik Sigaralarda Popcorn Lung Riski
Elektronik Sigara aromalarında diacetyl bileşeni olan bazı aromalar bu rahatsızlığa yüksek derecede sebebiyet veriyor. Uzun zaman önce, Hardvard'da yapılan bir araştırma sonucunda amerikadaki 51 e-likit firmasından 39'u diacetyl bileşenli aroma kullanıyordu. Artık birçok büyük firma likitlerine yeni versiyonlar çıkartıp bu versiyonlarda diacetyl gibi zararlı içerikli aromalar olmadan tekrar üretiyor. Sizde sağlığınızı korumak için elektronik sigara aromalarınızda bunlara dikkat etmeli yada e-likit aldığınızda içeriğinde bu ve benzeri bazı zararlı maddeleri kontrol etmelisiniz.